Kumbuka mtu mzima hayuko salama kwa kusema mtoto ndiye
alimshawishi kwa vile mtoto anachukuliwa kwamba hajakomaa kufanya maamuzi
sahihi kuhusu maisha yake. Hivyo mtu mzima lazima atawajibika hata kama mtoto
ndiye alimshawishi kufanya hivyo. Anahesabika kwamba ni yeye amemrubuni mtoto. Ni
wajibu wa mtu mzima kujiwekea mipaka na kumsaidia mtoto kutambua makosa ya
kisheria na kimaadili. Baadhi ya watu wazima wamejiingiza katika matatizo
kutokana na kuamini misemo kama vile ‘umri ni idadi tu,’ ikimaanisha kwamba umri
sio kikwazo cha kuwa na mahusiano ya kingono.
Usisahau kwamba kwa nchi yetu mtu mwenye umri chini ya miaka
18 ni mtoto hata kama ukimtazama kimwili anaonekana ameshakuwa mtu mzima. Mtu
anaweza kubalehe au kuvunja ungo akiwa na miaka kati ya 10-15 lakini akili
inaendelea kukua hadi umri wa miaka 25 ndipo ubongo umekomaa vizuri. Kwa hiyo
mtu anaweza kubeba au kutia mimba lakini hajakomaa bado kiakili kukabiliana na
changamoto za kifamilia.
Mara nyingi watoto wa kike na wa kiume hunajisiwa na watu
wanaowafahamu – mfano, baba mlezi, mama mlezi, mjomba, shangazi, kaka, dada,
ndugu wengine, mfanyakazi wa nyumbani, au majirani.
Sababu ziko nyingi lakini baadhi ni kuwa na ukaribu usio na
mipaka (mazingira hayaruhusu kujiheshimu kimavazi), watoto kulala chumba kimoja
na wageni, kutojali kujua mazingira tunapowaruhusu watoto watembelee ndugu (wanalala
chumba kimoja bila kujali umri na jinsi), migogoro ya ndoa, vifungo vya mapepo
(mtu anawakwa tamaa na kushindwa kujizuia), kutafuta utajiri kwa masharti ya
kichawi nk
Kisa
cha kweli:
Siku moja mwanamke fulani alishangaa usiku akiwa amelelala
kuona mtoto wake mdogo akimpapasa sehemu za siri ili amsugue (amsage).
Alipofuatilia kujua amejifunzia wapi aligundua kwamba amefundishwa na
mfanyakazi wa ndani anayemuacha amlee mtoto yeye akiwa ameenda kazini.
Baadhi
ya dalili za mtoto aliyebakwa ni hizi zifuatazo:
1.
Mtoto anakuwa na tabia ya kuwaogopa watu mf hawezi tena kubadili nguo mbele ya
wenzake
2. Mtoto
anakuwa na mabadiliko ya ghafla ya tabia – kama vile kuanza kutokwa na haja
kubwa bila udhibiti nk
3. Mtoto anajaribu
kuwashawishi watoto wenzake wafanye naye ngono
4. Mtoto anapenda
kuzungumza masuala ya ngono
5. Mtoto anapenda
kuchora watu wakifanya tendo la ngono
6. Mtoto analalamika
kwamba ana maumivu katika sehemu zake za siri
7. Mtoto anakuwa
na michubuko sehemu za siri
8. Mtoto anashindwa
kutembea kutokana na maumivu
9. Mtoto anakosa
raha na kupenda kujitenga
10. Mtoto anajiepusha
kutazamana usoni na mtu yeyote
Baadhi ya athari za mtoto aliyebakwa
1. Mtoto kuwa
mwoga
2. Mtoto
kushindwa kuwaamini watu
3. Mtoto
kujisikia mnyonge, asiye na thamani
4. Mtoto
kujaa hisia za uchungu na kulipiza kisasi
5. Mtoto
kupata hisia za kujiua
6. Mtoto kupata
VVU au magonjwa mengine ya ngono
7. Mtoto kuwa
mraibu wa ngono (sex addict) akizoea hali hiyo
Tutaendelea
kujifunza mengine zaidi.
Jisajili (subscribe)
kama una barua pepe (email) ili kila tukiandika Makala mpya uipate moja kwa
moja.
Dr. Lawi
Mshana, Mkurugenzi, Beyond Four Walls
